بهترین زمان برای بارداری چه موقع است؟

زمانی که تصمیم می گیرید باردار شوید، دانستن زمانی که تخمک گذاری اتفاق می افتد بسیار مفید است زیرا در این زمان قدرت باروری شما در بالاترین حد ممکن است و تلاش شما برای بارداری با احتمال بیشتری موفق آمیز خواهد بود. برخی از افراد نیز به دلیل اینکه می خواهند از بارداری پیشگیری کنند، زمان تخمک گذاری خود را پیگیری می کنند تا بدانند چه روزهایی امکان بارداری بیشتر و یا کمتر است.
زنان در طی یک یا دو روز تخمک گذاری یعنی زمانی که تخمدان ها تخمکی را آزاد می کنند، بیشترین شانس بارداری را دارند. اما، حتی داشتن رابطه در روزهای پیش از تخمک گذاری نیز ممکن است منجر به بارداری شود، زیرا اسپرم می تواند چندین روز در داخل بدن زن زنده بماند و اگر زمانی که اسپرم هنوز زنده هست، تخمک آزاد شود، امکان بارداری نیز وجود دارد.
در این مقاله، توضیح خواهیم داد چگونه دوره باروری خود را محاسبه کنیدکه در واقع زمانی است که بیشترین احتمال باردار شدن وجود دارد تا در زمان مناسب رابطه جنسی داشته و باردار شوید و یا از بارداری پیشگیری کنید. همچنین درباره زمان تخمک گذاری، بهترین زمان برای بارداری بعد از پریود و بهترین زمان برای اقدام به بارداری صحبت می کنیم.

چرخه قاعدگی

چرخه قاعدگی یک فرد به طور متوسط، بین ۲۸ تا ۳۲ روز است. برخی افراد چرخه کوتاهتری دارند، در حالی که برخی دیگر چرخه طولانی تری دارند. اولین روز پریود یک فرد، اولین روز چرخه قاعدگی او محسوب می شود (یعنی چرخه قاعدگی از اولین روز پریود آغاز می شود و تا شروع پریود بعدی ادامه دارد). پریود افراد، معمولا ۳ تا ۷ روز طول می کشد.

دو فاز (مرحله) اصلی در چرخه قاعدگی پس از پریود وجود دارد: فاز فولیکولار و فاز لوتئال

فاز فولیکولار: این مرحله که قبل از تخمک گذاری رخ می دهد، با پایان پریود شروع می شود و تا شروع تخمک گذاری ادامه می یابد. در این مرحله، هورمون استروژن ترشح می شود که باعث رشد لایه داخلی رحم می گردد. بالا رفتن استروژن باعث ترشح هورمون دیگری می شود که این هورمون باعث پاره شدن فولیکول و آزاد شدن تخمک می شود.

فاز لوتئال: مرحله لوتئال، که از زمان تخمک گذاری تا پایان چرخه قاعدگی فعلی و شروع چرخه بعدی (شروع قاعدگی) رخ می دهد، معمولا ۱۴ روز طول می کشد.

بیشتر بخوانید: انتقال جنین چیست و چگونه انجام می شود

تخمک گذاری و لقاح

تخمک گذاری، به آزاد شدن یک تخمک از تخمدان ها گفته می شود. پس از آزادی، تخمک به سمت لوله فالوپ (این عضو دو لوله ساده است که در دو طرف انتهای رحم قرار دارند) حرکت می کند، و تا ۲۴ ساعت یا کمی بیشتر از ۲۴ ساعت، در آنجا می ماند.

بارداری در صورتی رخ می دهد که اسپرم به سمت لوله فالوپ حرکت کند و تخمک را در این زمان بارور کند. اگر اسپرم تخمک را بارور نكند، تخمك به سمت رحم حرکت کرده و از بین می رود و بدن برای دوره قاعدگی بعدی آماده می شود.

محاسبه زمان تخمک گذاری

اگر چرخه قاعدگی ماهیانه یک فرد حدود ۲۸ روز باشد؛ تخمک گذاری حدود ۱۴روز قبل ازشروع پریود اتفاق می افتد. تخمک گذاری در اکثر افراد مابین روزهای ۱۱ و ۲۱ چرخه قاعدگی اتفاق می افتد. اولین روز از “آخرین پریود یا خونریزی قاعدگی”، روز اول چرخه قاعدگی محسوب می شود. تخمک گذاری همیشه در روز یکسانی از ماه (مثلا روز سوم هر ماه) اتفاق نمی افتد و ممکن است یک یا چند روز زودتر یا دیرتر از تاریخ مورد نظر اتفاق بیفتد.

پزشکان بخشی از چرخه قاعدگی که احتمال تخمک گذاری در آن زمان وجود دارد را “دوره باروری” می نامند، زیرا شانس بارداری زن در این زمان بیشتر است. برای مثال، اگر فردی در روز ۱۴ام چرخه قاعدگی خود، تخمک گذاری کند، می تواند در همان روز یا در عرض ۲۴ ساعت پس از آن باردار شود.

ولی، دوره باروری زنان چند روز قبل از تخمک گذاری آغاز می شود، زیرا اسپرم می تواند تا ۵ روز درون بدن زن زنده بماند. بنابراین، حتی اگر یک زن در روزهای ۱۴ یا ۱۵ام چرخه قاعدگی رابطه جنسی نداشته باشد، ولی در روزهای ۹ تا ۱۳ام رابطه جنسی محافظت نشده، داشته باشد؛ ممکن است باردار شود. محققان فهمیده اند که احتمال بارداری یک فرد، ۷ روز پس از پایان پریود افزایش می یابد. احتمال بارداری در ۱روز پانزدهم چرخه قاعدگی به اوج خود می رسد و در روز ۲۵ام، این احتمال به صفر می رسد. تحقیقات همچنین گزارش کرده اند که تخمک گذاری در زنان با سن بیشتر و زنان دارای چرخه های قاعدگی منظم، زودتر از بقیه زنان اتفاق می افتد.

لازم است به این نکته توجه داشته باشید که این یافته ها برای شما فقط به عنوان یک راهنما هستند. هر فرد و حتی هر چرخه قاعدگی در همان فرد، می تواند متفاوت از هم باشد. دانستن این مطالب، می تواند برای یک فرد در فهمیدن چرخه قاعدگی او مفید باشد و روزهایی را که علائم تخمک گذاری در او وجود دارد، علامت گذاری کرده و روز دقیق تخمک گذاری ماهیانه را تعیین کند.

نمونه ای از چرخه عادت ماهیانه را در زیر مشاهده می کنید:

نشانه های تخمک گذاری

پیگیری علائم تخمک گذاری، به فرد در تعیین دقیق روز تخمک گذاری ماهیانه کمک می کند.
علائم تخمک گذاری عبارتند از:

• گرفتگی عضلات پایین شکم
• ترشحات واژن مرطوب، شفاف و لغزنده شبیه به سفیده تخم مرغ
• افزایش بین ۰.۴ تا ۱.۰درجه دمای بدن پس از تخمک گذاری
• میل جنسی بیشتر

بیشتر بخوانید: گرفتگی عضلات بعد از رابطه جنسی در زنان و مردان

نکات مهم درباره تخمک گذاری:

۱- بعضی از این علائم، مانند دمای بدن، پس از تخمک گذاری تغییر می کند. به همین دلیل، فرد نباید از درجه حرارت بدن خود برای پیش بینی زمان تخمک گذاری استفاده کند.

۲- پیگیری علائم تخمک گذاری برای هر فردی در طی چندین ماه، در تعیین زمان دوره باروریش مفید خواهد بود.

۳- اما افراد باید این مورد را نیز در نظر داشته باشند که متغیرهای متعددی وجود دارد و زمان تخمک گذاری می تواند ماه به ماه تغییر کند.

۴- یک روش دیگر برای پیش بینی زمان دوره باروری، استفاده از یک کیت پیش بینی تخمک گذاری است که می توانید از داروخانه آن را تهیه کنید.

۵- ابزارهای پیش بینی دوره باروری که در بالا ذکر شد (کیت و مانیتور)؛ برای تعیین روز تخمک گذاری ماهیانه، میزان هورمون های خاصی را در رحم اندازه گیری می کنند. همچنین برخی از دستگاه ها، روزهای اوج باروری را نیز تعیین می کنند.

۶- با به کار بردن ترکیبی از روش های ذکر شده، فرد با دقت بیشتری می تواند روز تخمک گذاری خود را تعیین کند.

در ادامه خلاصه ای از چرخه معمول قاعدگی و چگونگی باروری یک فرد در هر مرحله را ملاحظه می کنید:

روزهای اول تا هفتم: خونریزی قاعدگی (پریود): کمترین میزان باروری

روزهای هشتم و نهم: روزهای پس از پریود: احتمال بارداری

روزهای دهم تا چهاردهم: روزهای حول و حوش تخمک گذاری: بیشترین میزان باروری

روزهای پانزدهم و شانزدهم: پس از تخمک گذاری: احتمال بارداری

روزهای هفدهم تا بیست و هشتم: ضخیم شدن پوشش رحم: میزان باروری خیلی کم بوده و بعید است که فرد باردار شود.

بیشتر بخوانید: روش دقیق و بدون خطای محاسبه زمان تخمک گذاری

بالا بردن شانس تخمک گذاری و باروری

برای به حداکثر رساندن شانس بارداری، فرد باید در طول ۲ تا ۳ روز قبل از تخمک گذاری و در زمان تخمک گذاری، نزدیکی جنسی داشته باشد.رابطه جنسی در هر یک از این روزها، ۲۰ تا ۳۰ درصد شانس بارداری را افزایش می دهد.

نکات دیگری هم برای بالا بردن شانس باروری وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره شده است:

مقاربت جنسی منظم داشته باشید؛ میزان بارداری در بین زنانی که هر ۲ تا ۳ روز یکبار ، رابطه جنسی دارند؛ بیشتر است.

از سیگار کشیدن اجتناب کنید؛ مصرف دخانیات منجر به کاهش میزان باروری شده و به سلامت جنین در حال رشد آسیب می رساند.

مصرف الکل را محدود کنید؛ مصرف الکل، باروری را در هر دو جنس مرد و زن کاهش می دهد و همچنین به جنین آسیب می رساند.

حفظ وزن طبیعی؛ افرادی که دارای اضافه وزن یا کمبود وزن هستند، احتمال تخمک گذاری نامنظم در آن ها بیشتر است و به همین دلیل تعیین دقیق دوره باروری و همچنین روز دقیق تخمک گذاری آنها مشکل خواهد بود.

برای ارزیابی سلامتی خود و همسرتان، با پزشک مشورت کنید تا پزشک روش هایی را برای افزایش باروری به شما پیشنهاد کند.

بیشتر بخوانید: تکنیکهای افزایش شانس بارداری در زنان و مردان

چنانچه شما هم قصد بچه دار شدن دارید به شما پیشنهاد می کنیم از خدمات کامل معاینات قبل از بارداری استفاده کنید. با گذراندن تست ها و آزمایشات کامل قبل از بارداری، نتیجه کار یک بارداری سالم و بی خطر خواهد بود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت وقت ویزیت با شماره ۰۲۱۴۴۴۶۳۴۷۵ تماس بگیرید.

پیشگیری از بارداری

برخی از زنان، سعی می کنند دوره باروری خود را پیدا کنند تا برای پیشگیری از بارداری در این زمان رابطه جنسی نداشته باشند. این روش آگاهی از باروری نامیده می شود. البته باید بدانید که روش های پیشگیری از بارداری مبتنی بر آگاهی از باروری در ۲۴ درصد موارد با شکست مواجه می شوند یعنی از هر ۱۰ نفری که از این روش استفاده می کنند حدود ۳ نفر باردار می شوند. به همین دلیل روش مطمئنی برای پیشگیری از بارداری نیست و میزان شکست آن زیاد است.

شانس باردار شدن در طول پریود و در روزهای قبل و بعد از آن، در کمترین میزان خود قرار دارد اما با این وجود احتمال بارداری در این دوره صفر نیست! اگر تخمک گذاری زودتر و یا دیرتر از زمان معمول خود اتفاق بیفتد، و اسپرم نیز در بدن برای چندین روز زنده بماند، احتمال بارداری در زمان پریود وجود دارد. افرادی که مایل به استفاده از “روش های آگاهی از باروری” هستند، باید ابتدا با پزشک خود مشورت کنند.

بیشتر بخوانید: علائم اولیه بارداری: آیا من باردارم

باروری و سن

زمان تخمک گذاری و دوره باروری در هر ماه ممکن است متفاوت باشد، همچنین دوره باروری در سنین مختلف نیز ممکن است تغییر کند. قدرت باروری به طور طبیعی در زنان از سن ۳۵ سالگی به بعد، کاهش می یابد.تعداد تخمک ها و کیفیت تخمک ها با افزایش سن کاهش می یابد. حتی ممکن است تخمک گذاری نیز نامنظم شود.

برخی از بیماری ها، مانند اندومتریوز (آندومتریوم، بافت طبیعی داخل رحم است که گاهی به جای داخل رحم در دیگرجا بدن رشد می‌کند) یا سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان باعث ایجاد مشکلات بیشتری در چرخه قاعدگی زنان می شوند.

تغییرات قدرت باروری با مصرف قرص های ضد بارداری 

قرص های ضد بارداری، برای پیشگیری از بارداری ناخواسته مصرف می شوند. این قرص ها با آزادکردن ترکیبی از هورمون ها (پروژسترون و استروژن)، مانع تخمک گذاری و ضخیم شدن پوشش رحم شده و از بارداری جلوگیری می کنند.

بنابراین، حتی اگر تخمدان ها نیز تخمک آزاد کنند و تخمک بارور شود، نمی تواند در دیواره رحم جایگزین شود. قرص ها همچنین باعث ضخیم شدن مخاط های دهانه رحم می شوند؛ این عمل، رسیدن اسپرم به تخمک را سخت تر می کند.

در صورت مصرف کامل و به موقع قرص های ضد بارداری، بیش از ۹۹ درصد در پیشگیری از بارداری موثر خواهند بود، اما اگر مصرف آن ها کامل نباشد (مثلا یک روز فراموش شود …)، تنها ۹۱ درصد در پیشگیری از بارداری موثر خواهند بود. بنابراین، اگر مصرف آن ها کامل نباشد، در حدود ۹ زن از هر ۱۰۰ زن، حتی با مصرف قرص های ضد بارداری نیز، باردار خواهند شد.

آیا برای تعیین زمان بارداری باید به پزشک مراجعه کرد؟

زناني که دوره باروریشان را با هدف بارداري پیگیری مي کنند، بايد با یک پزشک خود برای آگاهی از مراقبت های پیش از بارداری مشورت کنند تا بتوانند بارداری سالمی داشته باشند. همچنین برای داشتن یک بارداری سالم، مصرف اسید فولیک یا مکمل های ضروری در طول بارداری (پیش از تولد نوزاد)، توسط پزشکان توصیه می شود.

در بیشتر زوج هایی که رابطه جنسی مکرر و محافظت نشده دارند، معمولاً در طی ۱۲ ماه، بارداری اتفاق می افتد.در زنان زیر ۳۰ سال، اگر بعد از یک سال رابطه جنسی و در زنان بالای ۳۰ سال، پس از ۶ ماه رابطه جنسی، بارداری اتفاق نیفتد، باید با پزشک خود مشورت کنید. هر زنی که چرخه قاعدگی نامنظم دارد یا احتمال عدم تخمک گذاری در او وجود دارد، باید با پزشک خود مشورت کند. چون برخی اوقات، وجود یک بیماری منجر به عدم تخمک گذاری و بارداری می شود.

چنانچه در مورد بهترین زمان برای بارداری سوالی دارید می توانید زیر همین پست و در قسمت نظرات بپرسید.