یائسگی زمانی اتفاق می افتد که یک سال از آخرین عادت ماهانه یک زن گذشته باشد. یائسگی ناشی از کاهش طبیعی هورمون هاست که زنان معمولا در دهه ۴۰ یا ۵۰ سالگی خود تجربه می کنند. معمولا انتظار می رود که خونریزی ماهانه زن یائسه متوقف شود. با این حال، گاهی اوقات ممکن است زنان یائسه دچار خونریزی واژینال شوند یا به اصطلاح دچار لکه بینی بعد از یائسگی شوند. اگر این حالت در دوران یائسگی رخ دهد، به عنوان خونریزی غیرطبیعی در نظر گرفته میشود و باید به پزشک مراجعه شود.
علائمی از قبیل خونریزی پس از رابطه جنسی یا خونریزی ای که بسیار شدید و بیشتر از لکه بینی است، نشان می دهند که فرد باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کند. معمولا، این خونریزی به قاعدگی مربوط نیست و ممکن است به دلیل دیگری رخ دهد که باید شناسایی شود. در این مقاله درباره لکه بینی پس از یائسگی، درمان خونریزی بعد از یائسگی، ترشحات خونی در یائسگی، لخته خون بعد از یائسگی، این مورد که آیا میشود بعد از یائسگی پریود شد و مسائلی از این دست صحبت می کنیم.
خونریزی پس از یائسگی چیست؟
خونریزی پس از یائسگی، خونریزی واژینال است که بعد از گذشت یک سال (۱۲ ماه) از توقف دوره قاعدگی در یک زن رخ می دهد. به منظور جلوگیری از مشکلات جدی پزشکی، زنانی مبتلا به خونریزی پس از یائسگی باید به پزشک مراجعه کنند.
خونریزی واژینال ممکن است در اثر علل مختلفی رخ دهد. این خونریزی شامل چرخه طبیعی قاعدگی و خونریزی پس از یائسگی است. سایر علل خونریزی واژینال عبارتند از:
- آسیب به ناحیه تناسلی یا تجاوز
- سرطان دهانه رحم
- عفونت ها از جمله عفونت های دستگاه ادراری
اگر خونریزی واژینال را تجربه کرده اید و یائسه هستید، پزشک، سوالاتی در مورد مدت زمان خونریزی، مقدار خون، هر گونه درد اضافی یا سایر علائم مرتبط از شما می پرسد. از آنجایی که خونریزی غیرطبیعی واژن می تواند نشانه ی سرطان دهانه رحم یا سرطان رحم یا بافت رحم (آﻧﺪوﻣﺘﺮ) باشد، باید توسط پزشک حتما معاینه شوید.
علت خونریزی پس از یائسگی
خونریزی در زنان یائسه ممکن است به دلایل مختلف رخ دهد. به عنوان مثال، زناني که از هورمون درمانی جایگزین استفاده می کنند، ممکن است بعد از چند ماه پس از شروع هورمون درمانی دچار خونريزي واژينال شوند. همچنین تخمک گذاری در فردی که فکر می کند یائسه شده است، با خونریزی همراه است. برخی از علل شایع خونریزی پس از یائسگی عبارتند از: پولیپ رحم، هیپرپلازی آندومتر و آتروفی آندومتر.
پولیپ های رحم
پولیپ های رحم، رشد غیر سرطانی بافت داخل رحم است. این پولیپ ها اگرچه خوش خیم هستند، اما برخی از آنها به مرور زمان به توده های سرطانی تبدیل می شوند. خونریزی نامنظم تنها علامت در اکثر بیماران مبتلا به پولیپ است. این پولیپ ها مخصوصا در زنان یائسه بسیار شایع است. با این حال، زنان جوان نیز ممکن است به این عارضه مبتلا شوند.
هیپرپلازی آندومتر
هیپرپلازی آندومتر، ضخیم شدن آندومتر است. این عارضه یک علت بالقوه برای خونریزی پس از یائسگی است. این بیماری اغلب به علت افزايش بیش از اندازه هورمون استروژن و کمبود پروژسترون ایجاد می شود و معمولا در زنان یائسه اتفاق می افتد.
استفاده طولانی مدت از استروژن می تواند خطر ابتلا به هیپرپلازی آندومتر را افزایش دهد. در صورت عدم درمان، این بیماری به مرور زمان به سرطان رحم منجر می شود.
سرطان آندومتر (مخاط رحم)
سرطان آندومتر در رحم آغاز می شود. آندومتر، لایه ای از رحم است. بیماران علاوه بر خونریزی غیرطبیعی، ممکن است درد لگن را نیز تجربه کنند. سرطان آندومتر باعث خونریزی غیرطبیعی میشود که به آسانی قابل مشاهده است. خارج کردن رحم یا هیسترکتومی برای درمان سرطان، در بسیاری از موارد انجام می شود. تنها حدود ۱۰% از زنان دچار خونریزی پس از یائسگی ، به سرطان آندومتر مبتلا هستند.
آتروفی آندومتر (مخاط رحم)
این وضعیت باعث می شود که پوشش آندومتر (مخاط رحم) بیش از حد نازک شود. این بیماری ممکن است در زنان یائسه رخ دهد. با نازک شدن پوشش، ممکن است خونریزی رخ دهد.
سرطان دهانه رحم
خونریزی پس از یائسگی در اغلب موارد بی خطر است. با این حال، می توان این خونریزی را به عنوان نشانه ای نادر از سرطان دهانه رحم در نظر گرفت. پیشرفت سرطان دهانه رحم معمولا به آرامی پیشرفت می کند. پزشکان گاهی اوقات می توانند این سلول ها را با انجام تست پاپ اسمیر شناسایی کنند.
مراجعه سالانه به متخصص زنان به تشخیص زود هنگام و حتی پیشگیری از سرطان دهانه رحم کمک می کند. این کار با نظارت بر پاپ اسمیر غیر طبیعی انجام می شود. سایر علائم سرطان دهانه رحم عبارتند از درد در هنگام رابطه جنسی یا ترشحات غیرطبیعی واژن از جمله در زنان یائسه.
آتروفی واژن (نازک شدن بافت واژن)
استروژن به حفظ سلامتی این بافت کمک می کند. بعد از یائسگی، سطوح پایین استروژن باعث می شود که دیواره های واژن نازک، خشک و ملتهب شود و زنان دچار آتروفی واژن می شوند. بدین ترتیب در اغلب موارد، خونریزی پس از رابطه جنسی مشاهده می شود. در این رابطه پیشنهاد میکنیم مقاله بهترین درمان خشکی واژن در یائسگی را مطالعه بفرمایید.
بیشتر بخوانید: لیزر مونالیزا بهترین درمان برای آتروفی واژن
بیماری های منتقل شونده از طریق رابطه جنسی: برخی از بیماری های مقاربتی، مانند کلامیدیا و سوزاک، ممکن است به خونریزی پس از رابطه جنسی منجر شوند. تبخال تناسلی نیز می توانند باعث خونریزی شوند.
سایر علل بالقوه خونریزی پس از یائسگی که احتمال وقوع آن ها کمتر است، عبارتند از:
- اختالالت انعقادي خون
- عفونت لایه پوششی رحم که آﻧﺪوﻣﺘﺮﯾﺖ نامیده می شود
- آسیب دیدگی لگن
- خونریزی دستگاه ادراری
- اختلالات تیروئید
خونریزی پس از یائسگی ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی در اثر مصرف داروهای هورمونی مانند تاموکسیفن نیز رخ دهد. بسیاری از زنان، خونریزی در فواصل قاعدگی را در ۶ ماه اول مصرف درمان‌های هورمونی جایگزین تجربه خواهند کرد.
صرف نظر از علت احتمالی اصلی، مهم است که زنان هنگام مشاهده ی خونریزی واژینال به پزشک مراجعه کنند.
علائم خونریزی پس از یائسگی
بسیاری از زنانی که خونریزی پس از یائسگی را تجربه می کنند، ممکن است علائم دیگری نداشته باشند. اما این خونریزی ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد. این امر می تواند به علت خونریزی بستگی داشته باشد.
بسیاری از علائمی مانند گرگرفتگی که در طول دوره پیش از یائسگی رخ می دهند، اغلب پس از یائسگی کاهش می یابند. اما علائم دیگری نیز وجود دارد که زنان یائسه ممکن است تجربه کنند.
برخی از علائم زنان یائسه عبارتند از:
- خشکی واژن
- کاهش میل جنسی
- بی خوابی
- استرس
- افزایش عفونت های دستگاه ادراری
- افزایش وزن
اگر شما نیز دچار لکه بینی یا خونریزی پس از یائسگی هستید، برای بررسی و درمان این عارضه به دکتر ذاکرین، متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا مشکلتان ظرف زمانی کوتاه با موفقیت درمان شود. شماره تماس جهت دریافت هر گونه راهنمایی ۰۲۱۴۴۴۶۳۴۷۵ می‌باشد.
تشخیص علت خونریزی پس از یائسگی
ممکن است پزشک از معاینه فیزیکی و تحلیل سابقه پزشکی استفاده کند. همچنین ممکن است پاپ اسمیر به عنوان بخشی از معاینه لگنی انجام شود. پاپ اسمیر یکی از روش های غربالگری سرطان دهانه رحم است. پزشکان ممکن است از روش های دیگری برای مشاهده داخل مهبل و رحم استفاده کنند.
سونوگرافی ترانس واژینال: با این روش، پزشکان می توانند تخمدان ها، رحم و دهانه رحم را ببینند. در این روش، تکنسین تصویربرداری پروبی را در قسمت واژینال فرد قرار می دهد.
هیستروسکوپی: هیستروسکوپی روشی است که بافت آندومتر را نشان می دهد. پزشک یک میکروسکوپ فیبر نوری را داخل واژن و دهانه رحم می کند. سپس، گاز دی اکسید کربن از طریق آن به حفره رحمی وارد می شود. بدین ترتیب حفره رحمی باز شده و مشاهده ی داخل رحم آسانتر می شود.
درمان خونریزی پس از یائسگی
درمان بستگی به این دارد که علت خونریزی چیست، آیا خونریزی شدید است یا خیر و آیا علائم اضافی وجود دارد یا خیر. در برخی موارد، خونریزی نیازی به درمان ندارد. در موارد غیر سرطانی، می توان از روش های زیر برای درمان استفاده کرد:
کرم های استروژن: اگر خونریزی به علت نازک شدن و آتروفی بافت های واژن باشد، پزشک ممکن است کرم استروژن را تجویز کند.
خارج کردن پولیپ: خارج کردن پولیپ یک روش جراحی است.
پروژستین: پروژستین نوعی هورمون درمانی جایگزین است. در صورت رشد بیش از اندازه بافت آندومتر، ممکن است پروژستین توسط پزشک توصیه شود. پروژستین می تواند رشد بیش از حد بافت و خونریزی را کاهش دهد.
هیسترکتومی: هیسترکتومی برداشتن کل رحم گاهی به همراه تخمدان ها از طریق جراحی است. برای خونریزهایی که درمان آنها با روش های کمتر تهاجمی امکان پذیر نیست،. در هیسترکتومی، رحم بیمار توسط پزشک خارج می شود. این روش ممکن است به وسیله لاپاروسکوپی یا از طریق جراحی معمول شکمی انجام شود.
اگر خونریزی ناشی از سرطان باشد، درمان به نوع سرطان و مرحله آن بستگی دارد. درمان رایج سرطان آندومتر و سرطان دهانه رحم شامل جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی است.
پیشگیری از لکه بینی پس از یائسگی
خونریزی پس از یائسگی ممکن است خوش خیم باشد یا ممکن است به یک بیماری جدی مانند سرطان منجر شود. اگر چه ممکن است قادر به پیشگیری از خونریزی غیرطبیعی واژینال نباشید، می‌توانید در صورت مشاهده لکه بینی پس از یائسگی بلافاصله به پزشک برای معاینه مراجعه کنید. مهم نیست که علت خونریزی چیست، با تشخیص سریع و زودرس سرطان ها، شانس زنده ماندن بیشتر است. برای جلوگیری از خونریزی غیرطبیعی پس از یائسگی، کاهش عوامل خطر بیماری های ناشی از خونریزی بهترین استراتژی است.
پیگیری نتایج
اگر پزشک، خونریزی را بررسی کرده و عقیده دارد که سرطان آندومتر ندارید، اما خونریزی دوباره رخ می دهد یا ادامه مییابد، منطقی است که دوباره مورد معاینه قرار گیرید. اگر بعد از اولین ارزیابی و نمونه‌برداری طبیعی تان مجددا خونریزی کنید، به احتمال زیاد، سرطان نیست. با این حال، باید دوباره بررسی کنید. توصیه می شود که بیشتر از ۶ ماه صبر نکنید.
خونریزی غیرطبیعی را خیلی زود مورد بررسی قرار دهید زیرا سرطان آندومتر کاملا قابل درمان است. بنا به گفته پزشکان، اکثر بیماران مبتلا به سرطان آندومتر تنها با جراحی درمان می شوند. در بیشتر موارد، تنها هیسترکتومی لازم است، روشی که در آن، رحم و دهانه رحم از طریق خارج می شود. گاهی اوقات، پزشکان تخمدانها و لوله های فالوپ را نیز خارج کرده و از گره های لنفاوی یا بافت های دیگر نمونه برداری می کنند. جراحی اغلب بدون ایجاد برش های بزرگ انجام می شود و معمولاً بیمار می‌تواند همان روز به خانه برود.
بیشتر بخوانید: آیا سرطان رحم کشنده است
آنچه که می توانید انجام دهید
۱- درمان زودهنگام و سریع آتروفی اندومتر به منظور جلوگیری از پیشرفت آن به سمت سرطان.
۲- مراجعه منظم به متخصص زنان. این کار می تواند به تشخیص بیماری کمک کند، قبل از اینکه مشکل شدیدتر شود یا به خونریزی پس از یائسگی منجر شود.
۳- حفظ وزن سالم، پیروی از رژیم غذایی سالم و انجام ورزش منظم. این کار به تنهایی می تواند از عوارض و بیماری های مختلف در سراسر بدن جلوگیری کند.
۴- بررسی هورمون درمانی جایگزین در صورت توصیه پزشک. این کار ممکن است به جلوگیری از سرطان آندومتر کمک کند. با این حال، این روش دارای معایبی است که باید در مورد آنها با پزشک خود صحبت کنید.
نکته نهایی درباره خطرات خونریزی پس از یائسگی
خونریزی پس از یائسگی معمولا با موفقیت درمان می شود. در خونریزی ناشی از سرطان، نتیجه درمان به نوع سرطان و مرحله ی تشخیص بستگی دارد. نرخ زنده ماندن پنج ساله سرطان رحم در مراحل اولیه در حدود ۸۲ درصد است.
صرف نظر از علت خونریزی، شیوه زندگی سالم را پیش بگیرید و به طور مرتب به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک می تواند به تشخیص زودهنگام هر گونه بیماری از جمله سرطان کمک کنند.
آیا شما هم دچار لکه بینی و ترشحات خونی بعد از یائسگی شده اید؟ اگر در این باره سوالی دارید در بخش نظرات زیر این مقاله مطرح کنید.
سلام خانم دکتر من حدود ۵۵ سالم هست و چندین ماهه دچار لکه بینی شدم. به پزشک مراجعه کردم خدا رو شکر مشکلی نبود و گفتن کمی دچار از بین رفتن بافت واژن شدم برام پماد و دارو تجویز کردن اما متاسفانه تاثیر چندانی نداشت. به نظر شما چیکار کنم؟
سلام دوست عزیز. شما می تونید از لیزر مونالیزا برای جوانسازی واژن و رفع خشکی واژن استفاده کنید. تنها سه جلسه لیزر می تونه دوباره بافت واژن شما را احیا کنه و دیگه هم دچار لکه بینی نمیشید. ما لیزر را حتی برای افراد دچار عفونت های مکرر توصیه می کنیم زیرا دوباره فلور طبیعی واژن برمیگردونه.
باعرض سلام خدمت شما و تشکر و سپاس بابت مقاله خوب و مفیدتون من ۵۴ساله هستم که مدت تقریبا یکسال و نیم هست که پریود نشدم من در جوانی پلیپ دهانه رحم داشتم که یکبار توسط دکتر در مطب برداشته شد ولی دوباره رشد کرد زمان حاملگی هم این پلیپ رو داشتم و بخاطر همین سزارین شدم الان سوالم این هست مدت دوهفته نوک سینه و قسمت چپ سینه چپم درد خفیفی داشت(قبل از پریودی هم این درد را داشتم که با پریود شدن درد از بین می رفت ) بعد از دو هفته لکه سیاه رنگی بر روی لباس زیرم مشاهده کردم احساس میکنم تخمدان ها درد دارد نه درد شدید ولی درد لگن چون درد عصب سیاتیک دارم نمیتونم تشخیص بدهم که این درد مربوط به لکه بینی هست یا نه لازم به ذکر است که درد نوک سینه بعد از مشاهده لکه از بین رفت لطفاً راهنمایی بفرمایید
سلام. هرگونه لکه بینی و خونریزی از ناحیه واژن پس از یائسگی حتما نیاز به معاینه و بررسی دقیق دکتر داره. برای سینه ها هم در سن شما حتما باید به طور مرتب ماموگرافی بدین تا از سلامتشون اطمینان حاصل کنید.
سلام و با تشکر از مطالب مفیدتان خانم دکتر مادر من ۵۲ ساله است وخونریزی شدیدی داشت طوری که بعد دو هفته ۱۰روز پریود بود که دکتر گفت رحم تو زخم داره و باید جراحی بشه و جراحی کرد که مادرم حتی راضی بود رحمش رو هم برداره تا از این خونریزی راحت بشه ولی دکتر گفت که مشکلی تو رحم نداری و الان که یه سال از اون موقع میگذره باز هم خونریزی داره و چند بار دکتر رفت و دکتر از اون آمپولهایی که خونریزی رو قطع میکنه از اونا دادو شش تا از اونا زده باز هم تغییر نکرده الان هم یه قرصی داده که این خیلی بیشتر به خونریزی انداخته به طوریکه میگه اصلا نمیتونم بلند شم الان دیگه ما نمیدونیم به کدوم دکتر ببریم ببخشید میشه راهنمایی بفرمایید
سلام دوست عزیز. من توصیه ام به شما مشورت و معاینه توسط پزشک دیگری است. من هم بدون مشاهده نتایج ازمایشات و معاینه نمیتونم نظری بدم.